Wat is een coöperatie?

De coöperatie is een vereniging die een bedrijf exploiteert en voorziet in bepaalde stoffelijke behoeften van haar leden en daartoe overeenkomsten aangaat met die leden. Coöperaties worden met name opgericht om de economische macht van individuele ondernemers te vergroten en zo schaalvoordelen te behalen. De bekendste voorbeelden van grote coöperaties zijn FrieslandCampina en de Rabobank. 

Waarom is deze vorm van samenwerking zo geschikt voor start-ups and scale-ups?

De coöperatie is zeer geschikt voor moderne zelfstandige ondernemers die gezamenlijk bepaalde (schaal-)voordelen willen behalen. Het beschermt de leden tegen aanspraken van crediteuren, het is flexibel en makkelijk te beëindigen en biedt bovendien de nodige fiscale voordelen.

Beperken aansprakelijkheid

Een coöperatie is, net als een BV, een rechtspersoon en kan dus zelf rechten en plichten dragen. Crediteuren van de coöperatie kunnen de leden dus niet aanspreken op betaling van schulden. Dat is bijvoorbeeld anders bij een personenvennootschap (eenmanszaak, vennootschap onder firma of commanditaire vennootschap). Daar kunnen crediteuren zich verhalen op je privévermogen.

Hoe ver de aansprakelijkheid wordt beperkt is afhankelijk van het soort coöperatie. Kies je voor een coöperatie met uitgesloten aansprakelijkheid (UA), dan zijn de leden niet aansprakelijk voor het tekort. Bij een coöperatie met beperkte aansprakelijkheid (BA) zijn de leden verplicht bij te dragen in het tekort tot een in de statuten vermeld niveau en bij wettelijke aansprakelijkheid (WA) zijn de leden voor gelijke delen (tenzij de statuten een andere verdeelsleutel bevatten) aansprakelijk voor een tekort.

Een middel, geen doel

De leden van een coöperatie hebben in tegenstelling tot aandeelhouders van een BV niet als doel dat de coöperatie zelf winst maakt. De leden willen juist via de coöperatie zelf een persoonlijk voordeel behalen, bijvoorbeeld gunstigere inkoop- of verkoopvoorwaarden. De coöperatie is in beginsel een middel, geen doel.

Flexibel

Een ander voordeel van de coöperatie is dat de wettekst voor coöperaties zeer flexibel is. Zo is het beëindigen van de samenwerking in een coöperatie betrekkelijk eenvoudig. Ter vergelijking: een aandeelhouder van een BV die de samenwerking wil beëindigen, zal een koper moeten vinden voor zijn aandelen en een vennoot in een personenvennootschap, zal de vennootschap onder firma geheel moeten vereffenen. Een lid van een coöperatie kan haar lidmaatschap opzeggen en uittreden. Wel zo flexibel.

Wetsvoorstel Bestuur en Toezicht Rechtspersonen

Tot slot, er liggen wel de nodige wijzigingen in het verschiet door het nieuwe wetsvoorstel Bestuur en Toezicht Rechtspersonen. Zo wordt er een algehele aansprakelijkheidsregeling ingevoerd voor bestuurders van rechtspersonen en geldt dan een universele regeling voor tegenstrijdig belang. Een en ander heeft echter nauwelijks impact op de flexibiliteit en wenselijkheid van de coöperatie als rechtsvorm.

Meer weten?

De coöperatie beidt veel voordelen en flexibiliteit voor samenwerkende, moderne ondernemers. Wil je meer weten over de voordelen van een coöperatie, andere vormen van samenwerking of over wat de nieuwe wet Bestuur en toezicht rechtspersonen voor jouw coöperatie betekent, neem dan contact op met Nathalie van Hellenberg Hubar.