Een Stichting Administratiekantoor (‘STAK’) komt men in diverse ondernemingen tegen, van kleine ondernemingen tot beursgenoteerde vennootschappen. Regelmatig verschijnen in de media berichten over ondernemingen waarin een STAK een rol speelt. Zie bijvoorbeeld Het Financieele Dagblad van 10 juli 2018: “Het administratiekantoor zet aandeelhouders buitenspel’

Ondernemingen en investeerders kiezen soms voor een STAK als zij bepaalde personen op aandeelhoudersniveau willen laten meeprofiteren van de resultaten van een onderneming (via dividenduitkeringen), zonder dat zij deze personen stemrecht willen geven in die onderneming. Zo’n constructie moet echter wel goed worden overdacht, want het gaat nog wel eens mis.

Zeggenschap en financiële belangen

Binnen een onderneming draait het onder andere om zeggenschap en financiële belangen. Waar het de zeggenschap betreft kennen de meeste ondernemingen een goede balans tussen de aandeelhouders en het bestuur; die balans legt men vast in de statuten, een aandeelhoudersovereenkomst en een directiereglement. Vaak wordt bovendien invloed gegund aan een werknemersvertegenwoordiging of een raad van commissarissen. Waar het de financiële belangen betreft kan een onderscheid worden gemaakt tussen de geldstromen binnen de onderneming zelf (bedrijfskosten, maar ook een managementfee voor het bestuur) en geldstromen tussen de onderneming en de aandeelhouders (te denken valt aan dividend).

Binnen sommige ondernemingen wil men bepaalde personen (bestuurders, key personeelsleden) vanwege hun belang aan de onderneming binden. Een interessante optie is dan een STAK. Met een STAK creëert men een soort aandeelhouder die wel recht krijgt op dividend, maar geen stemrecht. Dus wel financiële belangen, geen zeggenschap. Hoe werkt dit?

STAK: stemrechten en financiële belangen gesplitst

Naast de zittende aandeelhouders wordt een nieuwe aandeelhouder gecreëerd: een stichting. In de meeste gevallen kiest men voor de naam ‘stichting administratiekantoor’. De stichting gaat bijvoorbeeld 10% van de aandelen in de vennootschap houden. De zittende aandeelhouders houden de resterende 90%. Het bestuur van de stichting wordt gevormd door de zittende aandeelhouders, zij bepalen het stemgedrag van de stichting in de aandeelhoudersvergadering van de vennootschap. Qua zeggenschap in de aandeelhoudersvergadering van de vennootschap wijzigt dus in feite niets: alle stemrechten worden in feite nog steeds uitgeoefend door de zittende aandeelhouders. De algemene vergadering (van aandeelhouders) zal op precies dezelfde wijze en in dezelfde verhouding stemmen als daarvoor.

Dan de volgende stap. De stichting geeft van de genoemde 10% aandelen die zij houdt certificaten uit aan de personen die men aan de onderneming wil binden (bestuurders, key personeelsleden). Die certificaten geven recht op één-op-één doorbetaling van het dividend dat de stichting op de door haar gehouden aandelen ontvangt. In feite ontvangen de beoogde personen dus één-op-één hun deel van eventuele dividenduitkeringen. Zij profiteren van de resultaten als waren zij aandeelhouders. Maar zij zijn geen aandeelhouders (wel certificaathouders) en hebben geen stemrecht in de aandeelhoudersvergadering van de werkmaatschappij. In feite zijn voor wat betreft de genoemde 10% aandelen de financiële belangen en de stemrechten op deze wijze dus in verschillende handen gebracht. De financiële belangen zijn in handen van de certificaathouders, terwijl de stemrechten in handen zijn van het bestuur van de STAK.

Evenwicht

Een keus voor een STAK heeft allerlei consequenties. Het systeem moet goed overdacht en uitgevoerd worden. Goed nagedacht moet bijvoorbeeld worden over een plicht tot aanbieding van de certificaten ingeval een certificaathouder de onderneming verlaat. Men wil immers niet tot in lengte van jaren te maken hebben met oud-personeelsleden die certificaathouder blijven maar intussen wel bij de concurrent werken. Slordig uitgevoerde STAK-constructies kunnen vervelend uitpakken en het evenwicht binnen een onderneming verstoren, terwijl een STAK juist bedoeld is om bij te dragen aan het evenwicht binnen de onderneming. Binnen DVAN Advocaten is veel kennis en ervaring op het gebied van constructies zoals die van een STAK. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot Jorin Hagendoorn of één van de andere advocaten van het Team Fusies, overnames & herstructureringen