De zomervakantie staat voor de deur. Na een ‘verloren’ vakantiejaar zullen veel werknemers niet kunnen wachten om weer naar het buitenland te vertrekken. In de meeste landen gelden nog steeds Coronamaatregelen en zal er bij terugkomst in Nederland een quarantaineplicht in acht moeten worden genomen (afhankelijk van de kleurcode van het vakantieland (zie ook deze blog)). In beginsel is de wens van de werknemer leidend bij het vaststellen van de vakantie. Hierbij geldt wel de regel dat een geplande vakantie de bedrijfscontinuïteit niet in gevaar mag brengen. Dit was aan de orde in een recente uitspraak van de Rechtbank Rotterdam.
Recente uitspraak
De werknemer in kwestie was werkzaam bij een onderneming die gebruikte kleding sorteert en exporteert naar onder andere Oost-Europa, Afrika en Azië. Om de continuïteit van de bedrijfsvoering te waarborgen, heeft de werkgever een beleid vastgesteld wat betreft de opname van vakantiedagen in de zomer. Zo is er een periode van drie aaneengesloten weken waarin de werknemers verplicht worden om vrij te nemen. In deze periode is de onderneming dan ook gesloten. Om deze weken heen is het voor de werknemers in beginsel niet toegestaan om verlof op te nemen, omdat deze weken erg druk zijn en anders de continuïteit van het productieproces in gevaar komt. Aan alle werknemers wordt deze verplichte vakantieperiode aan het begin van het jaar bekend gemaakt. In de ‘Arbeids- en Bedrijfsregels’, die aan de werknemer zijn overhandigd, staan de verdere regels met betrekking tot het aanvragen en opnemen van verlof en collectieve vakanties.
De werknemer deelde kort voor de aanvang van de collectieve vakantie aan de werkgever mede dat hij een week extra vrij neemt. De werkgever geeft daarop aan dat dit niet mogelijk was, vanwege de redenen zoals deze uiteen zijn gezet in de Arbeids- en Bedrijfsregels. Bovendien bekleedt de werknemer een vitale functie in het productieproces; hij werkt bij de pers en is daarmee direct verantwoordelijk voor productie. Dit alles wordt door de werkgever aan de werknemer schriftelijk bevestigd en hierbij is ook aangegeven wat de consequenties kunnen zijn: het loon over de dagen dat de werknemer ongeoorloofd niet op het werk verschijnt zal niet worden uitbetaald en, omdat de werkgever de handelswijze van de werknemer zwaar opneemt, kunnen er vergaande consequenties volgen voor de arbeidsovereenkomst.
Oordeel kantonrechter
Desondanks verschijnt de werknemer niet op het werk en reageert hij niet op berichten van de werkgever. De werkgever ontslaat de werknemer vervolgens op staande voet. De kantonrechter laat het ontslag in stand en hecht hierbij veel waarde aan het feit dat de werkgever de regels omtrent het opnemen van vakantiedagen en bedrijfsbelang duidelijk uiteengezet en onderbouwd heeft. Ook is de werknemer uitdrukkelijk gewaarschuwd toen hij mededeelde dat hij een week langer op vakantie zou gaan en zijn aan hem de sancties bekend gemaakt. De werknemer heeft dus willens en wetens het risico genomen door zonder toestemming op vakantie te vertrekken. De kantonrechter concludeert dan ook dat er sprake is van een dringende reden die het ontslag op staande voet rechtvaardigt.
Tips
Op grond van bovenstaande uitspraak willen wij graag als tip meegeven om de procedure omtrent de vakantieaanvraag duidelijk te communiceren naar werknemers, om de bedrijfsbelangen hiervoor goed te onderbouwen en om werknemers te waarschuwen indien zij zich hier niet aan (lijken te gaan) houden. Buiten het geven van een ontslag op staande voet, zijn er natuurlijk ook minder vergaande sancties zoals het stopzetten van loon indien de werknemer ongeoorloofd afwezig is. Los van deze situatie is het ook aan te raden om goed na te denken over wat dit jaar het beleid wordt met betrekking tot vakanties naar het buitenland en dit duidelijk aan de werknemers te communiceren. Wat zijn bijvoorbeeld de verplichtingen van werknemers in het geval zij willen reizen naar een gebied met code ’geel’ of ‘oranje’ en hoe zit het met de quarantaineplicht, kan er bijvoorbeeld thuis worden gewerkt?
Voor vragen over dit onderwerp of andere arbeidsrechtelijke onderwerpen kunt u contact opnemen met één van de andere leden van ons Team Arbeid & Medezeggenschap & Pensioen. Ook kunt u deze factsheet raadplegen voor niet-Coronagerelateerde vragen over de vakanties van werknemers.