Hierover heeft kantonrechter Amsterdam zich op 28 mei 2020 uitgelaten (ECLI:NL:RBAMS:2020:2734). De werkgever had vanwege de terugvallende omzet door de corona maatregelen bij de werknemers eenzijdig een salaris korting doorgevoerd. Het restaurant van de werkgever was wegens de overheidsmaatregelen in verband met de corona crisis met ingang van half maart 2020 gesloten en er was een beperkte take away. Er was dus een aanmerkelijke omzet daling. De werkgever heeft hiervoor een NOW subsidie aangevraagd en uiteindelijk 60% van het SV loon over de maand januari 2020 (als voorschot) uitgekeerd gekregen. De werkgever heeft vervolgens alle personeelsleden slechts 50% van het loon uitgekeerd. Eén van de werknemers was het hier niet mee eens en heeft daarvoor een procedure gestart bij de kantonrechter te Amsterdam. De werknemer vorderde alsnog betaling van het achterstallig salaris, te verhogen met de wettelijke verhoging vastgesteld op 25%.
De kantonrechter heeft de loonvordering van de werknemer toegewezen. De kantonrechter overweegt hierbij dat het voldoende aannemelijk is dat bij de werkgever door de buitengewone omstandigheden waarin hij nu verkeert, een onvoorziene, bedrijfseconomische noodsituatie aanwezig is. Werkgever heeft daardoor een zwaarwichtig belang dat in beginsel meebrengt dat van de werknemers gevraagd kan worden om – in overleg – bepaalde arbeidsrechtelijke aanspraken op te schorten of zelfs helemaal prijs te geven. De kantonrechter acht het echter niet toegestaan om eenzijdig en zonder nader overleg slechts een gedeelte van het salaris uit te betalen. Dit zorgt ervoor dat de werknemer in te grote problemen kan komen omdat er sprake is van een te grote inkomensachteruitgang, terwijl de werknemer van zijn loon afhankelijk is om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien.
De kantonrechter geeft aan, de wederzijdse belangen wegende, dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet van de werknemer kan worden verlangd dat hij met een opschorting van 50% van zijn salaris zou moeten instemmen. Om die reden wordt de vordering tot betaling van het achterstallig loon toegewezen.
Ten aanzien van de wettelijke verhoging (die gewoonlijk bij een te late salarisbetaling vanaf de vijfde dag gaat gelden en kan oplopen tot 50%) oordeelt de kantonrechter dat deze wettelijke verhoging niet wordt toegewezen. De rechter verwijst daarbij naar de onvoorziene, bedrijfseconomische noodsituatie en de belangen van de andere werknemers. Oftewel, een dergelijke “boete” acht de rechter dus teveel van het goede gezien de uitzonderlijke situatie.
Deze uitspraak geeft aan dat de rechter dus wel ruimte ziet om in overleg met de medewerkers tot afspraken te komen over een (al dan niet tijdelijke) opschorting van een deel van het salaris. Uit de uitspraak volgt ook dat het een en ander moet worden bepaald aan de hand van een belangenafweging en de redelijkheid en billijkheid.
Op dit moment verwachten wij dat een doorslaggevend belang aan werkgeverszijde minder snel aan de orde zal zijn, vanwege de NOW II regeling op basis waarvan nog eens vier maanden aanspraak op loonsubsidie kan worden gemaakt. De minister heeft al aangekondigd dat er na afloop van de NOW II regeling geen vergelijkbare subsidie regeling meer zal gaan gelden. Dat betekent dat al met de nodige voorbereidingen kan worden gestart om bepaalde maatregelen door te voeren als de situatie binnen de organisatie tegen die niet is verbeterd (en daardoor bijvoorbeeld ontslagen voorkomen kunnen worden). Eventueel kan de OR hierbij worden betrokken. Er is niet zozeer sprake van een instemmingsplichtig besluit (het zal namelijk naar alle waarschijnlijkheid een tijdelijke maatregel zijn), maar de steun van de OR bij een dergelijke maatregel heeft uiteraard wel het nodige effect en zal ook bij een eventuele gerechtelijke procedure zwaar wegen.
Voor vragen over dit onderwerp of andere vragen op het gebied van arbeidsrecht kun je contact opnemen met Henriëtte Dekker, Praktijkgroep Arbeid, Medezeggenschap & Pensioen, henriette.dekker@dvan.nl of +31 6 51 18 99 33.
