commanditaire vennootschap
Een commanditaire vennootschap (CV) is een bij wet geregelde variant van de Vennootschap onder Firma (VOF). Bij de VOF zijn alle vennoten hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden en (andere) verplichtingen van de betreffende VOF. Dit is – in beginsel – ook zo bij de CV, alleen is er bij de CV een uitzondering gemaakt voor de commanditaire ("stille") vennoot.
Een CV kent twee soorten vennoten: de beherende en de commanditaire venoot. De beherende vennoot heeft de dagelijkse leiding in het bedrijf en is hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de CV. De commanditaire vennoot is alleen financieel betrokken en is in beginsel niet aansprakelijk voor de schulden van de CV.
het beheersverbod
In welke gevallen is de commanditaire vennoot niet hoofdelijk aansprakelijk? Een commanditaire vennoot is niet hoofdelijk aansprakelijk als:
- de naam van de commanditaire vennoot niet in naam van de CV voorkomt; en
- de commanditaire vennoot geen beheerhandelingen verricht voor de CV (het Beheersverbod). Daar is immers de beherend vennoot voor.
Komt de naam van de commanditaire vennoot tóch voor in de naam van de CV of verricht een commanditaire vennoot tóch beheerhandelingen, dan is zij op grond van bovengenoemde hoofdregel ten volle (hoofdelijk) aansprakelijk voor alle schulden en verbintenissen van de CV.
Het Beheersverbod: recente rechtspraak
Eerder arrest Hoge Raad: Katterug [1]
Aangezien de sanctie op het overtreden van het Beheerverbod ingrijpend en vergaand is (volledige aansprakelijkheid), heeft de Hoge Raad in 2015 het Beheerverbod verduidelijkt.
Volgens de Hoge Raad is het Beheersverbod ingesteld om te voorkomen dat:
- een commanditaire vennoot optreedt alsof hij beherend vennoot is, terwijl hij van aansprakelijkheid is uitgezonderd; en
- anderen door het optreden van een commanditaire vennoot kunnen denken dat ze met een beherend vennoot te maken hebben, die op basis van de hoofdregel wel aansprakelijk is.
Gezien deze strekking van het Beheersverbod, mag de rechter van de Hoge Raad oordelen dat in sommige gevallen de zware sanctie (hoofdelijke aansprakelijkheid) niet gerechtvaardigd is. Hierbij zal de rechter kijken of bij derden (redelijkerwijs) een onjuiste indruk is ontstaan over de functie/hoedanigheid van de commanditaire vennoot.
Het meest recente arrest in het kader van het Beheersverbod[2]
In deze zaak was de commanditaire vennoot óók bestuurder van de beherende vennoot en beheerde zo indirect (op grond van zijn bestuurderschap van de beherend vennoot) de CV. De wederpartij zag haar kans schoon en stelde de commanditaire vennoot volledig aansprakelijk voor de verplichtingen van de CV, waaronder een schadevergoeding. De wederpartij stelde dat de commanditaire vennoot het Beheersverbod overtrad door feitelijk te handelen als beherend vennoot (in zijn functie van bestuurder van de daadwerkelijke beherend vennoot).
De Hoge Raad ging niet mee met het betoog van de wederpartij. De Hoge Raad beoordeelde deze casus in lijn met haar vorige arrest en weegt mee of bij derden (redelijkerwijs) een onjuiste indruk is ontstaan over de functie/hoedanigheid van de commanditaire vennoot. Volgens de Hoge Raad was dit niet het geval. De wederpartij wist dat de commanditaire vennoot óók bestuurder was van de beherende vennoot en kan zich in dit geval daarom niet op het Beheersverbod beroepen om zo de commanditaire vennoot aansprakelijk te stellen.
Hiernaast formuleert de Hoge Raad het vermoeden dat in dit soort gevallen, het verrichten van een beheerhandeling door deze commanditaire vennoot (op grond van zijn bestuurderschap) in beginsel altijd namens de beherende vennoot heeft plaatsgevonden.
De conclusie
In deze recente uitspraak is het duidelijk dat de lijn van de Hoge Raad is gevolgd en verder doorgezet. Als u commanditaire vennoot én óók bestuurder van een beherend vennoot bent van diezelfde CV, zullen uw indirecte beheerhandelingen (op grond van uw bestuurderschap) voortaan – in beginsel – namens de beherende vennoot hebben plaatsgevonden.
Toch is het goed om voorzichtig te zijn. De maatstaf is nog steeds of bij derden (redelijkerwijs) een onjuiste indruk is ontstaan over uw functie/hoedanigheid. Daarom is het aan te raden om altijd expliciet aan te geven dat u handelt namens de beherende vennoot.
vragen?
Heeft u vragen over het beheersverbod? Neem dan contact op met één van de advocaten van de praktijkgroep Fusies, overnames & herstructureringen.
